Lezing ‘Auschwitz, ons verhaal’

Voor 40 mensen werd, op zaterdag 16 september, deze lezing gepresenteerd door theoloog Herman Teerhofer uit Oirschot. Op een laagdrempelige, levendige en gepassioneerde manier vertelde hij zijn verhaal. Na de pauze werd een documentaire van zijn interviews met van zes overlevenden getoond.

Herman heeft zelf veel overlevenden van Auschwitz (in de leeftijd van 81 tot 97 jaar) geïnterviewd in Nederland, Duitsland, België, Engeland en Israël in de afgelopen elf jaar. In deze audio visuele lezing doet hij verslag van de interviews en gaat hij in op de vraag waaruit mensen kracht putten in dergelijke extreme omstandigheden. Waar haalden ze die kracht om te overleven vandaan?’

Die krachtbronnen om te overleven stonden in de interviews centraal. De wil om van de verschrikkingen te kunnen getuigen was een belangrijke, maar ook solidariteit, verzet, hoop, muziek en zelfs humor hielden mensen op de been.

Hoe hebben mensen kunnen overleven en waar hebben overlevenden kracht uit geput? Hoe hebben zij steun gehad aan hun geloof? En hoe gaan zij ermee om overlevende te zijn en welke bijdragen leveren zij om Auschwitz te blijven en herdenken? Hoe hebben zij ondanks vele verlieservaringen en trauma’s zin gegeven aan hun leven na de oorlog?

De unieke getuigenissen (sommigen hebben Anne Frank meegemaakt in Westerbork en Auschwitz en vertellen daarover) zijn voorbeelden van levenskracht en is ook een appèl tegen discriminatie en voor meer tolerantie in het licht van 77 jaar bevrijding. De mensen hebben in hun getuigenissen een boodschap van vrede en verdraagzaamheid voor ons.

Herman is oprichter en voorzitter van de Stichting Smolinski Foundation.

Zie voor meer info: www.smolinski.nl

“Die Gedanken sind frei”

“Wie die hel had doorstaan, hoefde nergens meer bang voor te zijn”

RABO CLUBSUPPORT

Goed voor jouw club & geweldig voor het dorp

Wij doen weer mee met RABO CLUBSUPPORT

Kunnen wij op uw stem rekenen?

Stem nu direct in de Rabo app of online op rabobank.nl/clubsupport.

Vanaf 5 september tot 26 september 2023 kunt u als lid van de Rabobank uw stem uitbrengen op onze HKK

Ons doel

Bijdrage in de implementatiekosten van Microsoft 365 voor het digitaal bewaren van onze duizenden foto’s, bidprentjes en genealogische gegevens.

GEWOON DOEN DUS

https://www.rabobank.nl/particulieren/leden/clubsupport

Alvast bedankt

Het bestuur

Excursie naar de Abdij van Berne te Heeswijk Dinther

Zondag 27 augustus vertrokken 12 deelnemers vanaf de Wetering al carpoolend naar de abdij, 4 deelnemers gingen op de fiets.

Wij werden ontvangen door Wim van der Heijden, die ons via een presentatie vertelde over het begin van de Norbertijnen en het ontstaan van de Abdij van Berne. Aansluitend was er een film over het brouwen van bier. De Abdij heeft geen eigen brouwerij, maar laat zijn bier volgens originele receptuur, aangepast aan de huidige tijd, brouwen in België. In de nabije toekomst willen ze zelf op kleine schaal weer bier gaan brouwen.

Vervolgens kregen we een rondleiding in de tuin en in de Abdij, waar verschillende ruimtes werden bekeken en over enkele belangrijke personen werd verteld, zoals Pater van den Elsen. Hij was grondlegger van de Noord-Brabantse Christelijke Boerenbond, medeoprichter van de Coöperatieve Centrale Boerenleenbank en startte in de Abdij het Gymnasium.

Hierna gingen we naar het proeflokaal, waar 2 bieren werden geproefd, een Berne Abdijbier Witheren Wit en een Berne Abdijbier Prior Dubbel. Rond half zes keerden we weer huiswaarts. Het was een leerzame en gezellige middag.

Een deelnemer

Peperstraten veel ouder dan verwacht

Foto van de Kaatsheuvelse Peperstraat rond 1950
Foto van de Dr. Van Kesselstraat in Loon op Zand. Op deze plek staat op een kaart van
Hendrik Verhees uit 1772 de naam Peperstraat.

Het Geheim van de Peperstraten

Marja van Trier uit Loon op Zand startte in 2017 een onderzoek naar de herkomst van de vele Peperstraten in Nederland en België. Die zijn waarschijnlijk veel ouder dan tot nu toe aangenomen. Een groot deel van de Peperstraten dateert uit de Middeleeuwen.

In haar werk als theatermaker over landschapsgeschiedenis was Van Trier al verschillende keren in een Peperstraat terecht gekomen. Omdat de bestaande verklaringen voor die naam haar vaak niet erg aannemelijk leken, ontstond het plan om er een gedegen onderzoek naar te doen. Dat resulteerde in een aantal ‘Peperstraatvakanties’. Want niet alleen de informatie op schrift (en digitaal) is belangrijk, maar ook de onmiddellijke omgeving, hoogteligging, lengte en breedte van de straat doen ertoe, net als foto’s en informatie die alleen de ‘locals’ hebben. Tientallen mensen, verenigingen, heemkundekringen droegen informatie aan. Historici, archeologen en archieven die in coronatijd de tijd konden nemen om mee te zoeken naar de Peperstraten en andere pepernamen in Nederland, hielpen mee om zoveel mogelijk informatie boven tafel te krijgen. Daardoor ontstond langzaam een totaal andere kijk op veel van de pepernamen.

In Midden-Brabant komen en kwamen Peperstraten en vergelijkbare pepernamen voor in Cromvoirt, Kaatsheuvel, Loon op Zand, Nieuwkuijk, Oisterwijk en Tilburg. In Noord-Brabant komen tweeëntwintig pepernamen voor en in heel Nederland zijn tot nu toe 108 pepernamen gevonden. In augustus wordt het verassende resultaat van het onderzoek in boekvorm gepresenteerd.

Leden van de heemkundekring Loon op ’t Sandt kunnen voor 31 juli het boek met korting bestellen.  Het boek heeft een A 4 formaat. Vierkleuren druk met 256 bladzijden met honderden foto’s en kaartjes en een harde kaft. Tot 31 juli te bestellen voor 17,50 euro via marjavantrier@gmail.com. Vanaf 1 augustus in de boekhandel voor 20,00 euro.

Marja van Trier, Het geheim van de Peperstraten. Loon op Zand 2023, 256 blz., ISBN  9789080539464

Algemene Ledenvergadering 25 februari 2023

Op zaterdag 25-02 was onze Algemene Ledenvergadering (ALV) in de Kuip. Een goede opkomst in een gemoedelijke sfeer typeerde deze vergadering weer. Vele zaken kwamen aan de orde zoals: hetjaar-  en financiële verslag van 2022, de activiteiten voor 2023, de installatie van een nieuw bestuurslid: Erna Hulsenboom, en nog vele andere punten.

Onze volgende ALV is op zaterdag 18 november, waarbij ons jaarboek Straet & Vaert 2023 weer zal klaarliggen voor onze leden. Noteert u deze datum vast in uw agenda.

Na een welverdiende pauze hield Hanneke Vromans een presentatie over Liedertafel Echo der Duinen. In 2023 bestaan ze 150 jaar. Op 22 en 23 april is er o.a. een fototentoonstelling in het Uilennest, waar onze Evelien Mank met haar Foto Werkgroep veel werk en tijd in hebben gestoken. Dus iedereen gaan kijken in dat weekend.

Jaarboek Straet & Vaert 2022

De hoeven van Perwijs in Udenhout op de kaart van Petrus Adan, 1736. In het kader rechtsonder de Heihoeve van Perwijs onder de jurisdictie van Loon op Zand (NL-BozWBA boz 0001, inv.nr. 2698A).

De tweeënveertigste editie van het jaarboek Straet & Vaert bevat zes geïllustreerde artikelen.

Het boek opent met het eerste deel van een drieluik over burgemeester Mallens, geschreven door Jan van Iersel. Dit eerste deel, getiteld ‘Van volontair tot burgemeester’, behandelt de carrière van Frans Mallens: van volontair tot eerste ambtenaar bij de gemeente Goirle, gemeentesecretaris van Eersel en Haaksbergen, ambtenaar in Oost-Indië, burgemeester van Zundert en ten slotte zijn eerste termijn als burgemeester van Loon op Zand. Dit betreft de vooroorlogse jaren vanaf zijn aantreden als burgemeester in 1934 tot zijn herbenoeming kort voor de Duitse bezetting van ons land. Hierbij ligt de nadruk op een aantal heikele kwesties in de Loonse politiek, waaronder de raadscrisis na de gemeenteraadsverkiezingen in 1935 en Mallens’ herbenoeming per 1 maart 1940 die ook anders had kunnen verlopen. Het tweede deel ‘Burgemeester in oorlogstijd’ en het derde deel over de naoorlogse jaren ‘Van burgemeester tot raadslid’ verschijnen in latere edities van dit jaarboek.  

Klik hier om de volledige ‘ten geleide’ te lezen.

Straet & Vaert 2022 is verkrijgbaar bij Primera Loon op Zand, Primera Kaatsheuvel, Bruna Kaatsheuvel en via onze website voor EUR 18,00.

Het verschijnen van ons jaarboek is mede mogelijk gemaakt door onze sponsoren:

Bouwpartner Jac Klijn

Café De Kiosk

DekoVerdivas

G. van Dinteren Groenvoorzieningen

Henk Bruurs Installatietechniek

Ijpelaar Holding BV

Natuurpoort van Loon

Pannenkoekenrestaurant de Financiën

Van Venrooij Interieurbouw BV

Vermeer Sierbestrating BV

Wandelen door historisch Loon op Zand via app ‘izi TRAVEL’

Een aantal jaren geleden heeft Heemkundekring Loon op ’t Sandt een wandeling langs 21 historische gebouwen opgezet. Deze wandeling is nu beschikbaar in de gratis izi.TRAVEL app (met dank aan Paul Kuijpers).
De izi.TRAVEL app biedt audiogidsen voor steden, musea en andere toeristische attracties. Zoals gezegd is deze app gratis te downloaden naar je telefoon. Zoek daarna naar ‘wandelen door historisch Loon op Zand’.

Veel wandelplezier

Straet & Vaert 2021 is verschenen

De eenenveertigste editie van het jaarboek Straet & Vaert is eind november gepubliceerd en bevat zes geïllustreerde artikelen.

Indien u interesse heeft kunt u  een uitgebreide beschrijving lezen  door op deze link te klikken.

De foto is van het interieur van de schuilkelder op het Kraanven. Deze foto is gemaakt door Evelien IJpelaar.

Attentiestenen

Vanochtend werden de eerste van 10 attentiestenen in ons dorp gelegd. Ze liggen bij De Kiosk, de Pastorie, de Kerk, bij het Kasteel en ter hoogte van de Castellanie. Maandag volgt de rest.

Op de attentiestenen staat een oude foto van de locatie met informatie erbij. Heb jij ze al zien liggen?

Heemkundekring brengt herinneringen naar De Venloene

v.l.n.r: André van Rijswoud, Annie Hamers- van Leeuwen (initiatiefneemster van het project) en Karin van Venrooij. Foto's Evelien IJpelaar.

v.l.n.r: André van Rijswoud, Annie Hamers- van Leeuwen (initiatiefneemster van het project) en Karin van Venrooij. Foto’s Evelien IJpelaar.

De Heemkundekring Loon op ’t Sandt heeft een herinneringskoffer samengesteld voor bewoners van De Venloene. Bewoners kunnen aan de hand van voorwerpen en foto’s van vroeger herinneringen ophalen over de gebruiken hiervan.

Het enthousiasme van een groep bewoners was verrassend, gelijk ontstond al een mooie discussie over een petroleumkan en oliestelletje, want voor de olie kwam natuurlijk Gerardus Ligtenberg aan de deur.

voorzitter André van Rijswoud overhandigt de sleutel van de herinneringskoffer aan Karin van Wanrooij (zorgbegeleidster de Venloene).

voorzitter André van Rijswoud overhandigt de sleutel van de herinneringskoffer aan Karin van Wanrooij (zorgbegeleidster de Venloene).

Karin van Venrooij opent de herinneringskoffer. (foto's Evelien IJpelaar.

ArcheoLoon2019 druk bezocht

Op zondag 13 oktober 2019 in het weekend van de Nationale Archeologiedagen organiseerden enkele heemkundekringen in Midden-Brabant in samenwerking met de AWN  het evenement ArcheoLoon 2019. Dit vond plaats in “In den Uilenhoek.

Zo’n 150 bezoekers, jong en oud, genoten van een kennismaking met archeologie. Amateurarcheologen en detector-amateurs uit de regio exposeerden hun vondsten en gaven daar enthousiast uitleg bij. Die vondsten varieerden in ouderdom van stenen gereedschappen uit de vroege steentijd (meer dan 12.000 jaar geleden) tot objecten uit de negentiende en de twintigste eeuw. Opvallend was een antiek pistool dat is gevonden in de rieten kap van een boerderij.

IMG_7655_border

Kinderen konden in een naastgelegen bosje met de metaaldetector muntjes opsporen die zij in een zelfgemaakt Romeins geldbuideltje mee naar huis konden nemen. Ook konden kinderen proberen van scherven weer een hele pot te maken, om vervolgens een goede tekening te maken van de nog ontbrekende stukjes en voor de kleintjes was een archeologisch memoriespel in een zandbak en natuurlijk veel boekwerk voor zelfstudie.

IMG_7613_border Lees verder

Leskist Het Witte Kasteel voor basisscholen

KAATSHEUVEL – De kinderen van groep 7/8 van basisschool Klim Op hadden vanmiddag een primeur: zij mochten als eerste aan de slag met de leskist Het Witte Kasteel. Deze leskist is ontworpen in het kader van het komende jubileumjaar ‘750 jaar Heerlijkheid Loon op Zand’.

‘Geschiedenis is niet altijd iets van heel ver weg of iets wat je niet kent. Het is soms nog duidelijk aanwezig, zoals het Witte Kasteel in Loon op Zand, vertelt Marja van Trier, theatermaakster en zangeres, aan de kinderen. Zij vervolgt met de vraag: ‘Wie kent het kasteel niet?’ Van de 16 kinderen steekt er niet één zijn vinger op.

Spellen uit de leskistleskist witte kasteel-2

Vervolgens mogen de kinderen aan de slag met spellen uit de kist. Met de hulp van wethouder Kees Grootswagers wordt er een grote landkaart uitgerold. Deze landkaart is een voorstelling van Loon op Zand in 1773. De kinderen mogen met behulp van de legenda en bouwstenen het kasteel en de bijbehorende gebouwen weer opbouwen. Nadat Loon op Zand driedimensionaal op de kaart is gezet, zijn er nog een aantal discussievragen, zoals: ‘Vind je het goed dat de adel is afgeschaft?’

leskist witte kasteel-4   leskist witte kasteel-3

 

leskist witte kasteel-1Naar binnen gluren

Inmiddels liggen er 2 kinderen op de grond bij de ombouw van de leskist. Zij zijn druk in de weer met een knijpkat om zo licht in het kasteel te schijnen. Ze mogen door alle raampjes naar binnen gluren om vervolgens op te schrijven wat ze zien. In een kasteel staan vaak andere dingen dan thuis, welke voorwerpen zijn anders?

Bert Branderhorst, voorzitter van de Stichting 750 jaar Heerlijkheid/Gemeente Loon op Zand: ‘Er zullen volgend jaar nog veel meer activiteiten voor jong en oud volgen.’ De leskist wordt na enkele weken weer aan een andere basisschool in de gemeente uitgeleend, maar tot die tijd zullen de kinderen van de KlimOp nog veel plezier beleven aan de spellen van Het Witte Kasteel!

De tekst van dit bericht is met toestemming van Rolf Balkenende overgenomen uit zijn website Loonopzandnieuws.nl

 

Privacyverklaring

AVGVanaf 25 mei 2018 is de AVG-richtlijn (Algemene Verordening Gegevensbescherming) op Europees niveau van kracht geworden.

Met deze nieuwe AVG ontkomt ook onze heemkundekring er niet aan naar alle leden, gezinsleden en anderen die op enigerlei wijze bij ons geregistreerd zijn, aan te geven welke persoonsgebonden gegevens zijn opgeslagen en waarvoor en hoe ze worden gebruikt.

Hoe onze heemkundekring daarmee omgaat is te lezen in de Privacyverklaring Heemkundekring Loon op ‘t Sandt die u vindt door op de link te klikken.

 

Kindercanon Loon op Zand

Naar de KindercanonOp maandag 1 oktober 2018 is de Kindercanon gepresenteerd. Deze is in te zien op deze website.

Het was een leuke presentatie met grote inbreng van de kinderen van Basisschool De Start in De Moer. Marja van Trier heeft de kinderen laten zien hoe met deze canon de geschiedenis van onze gemeente meer is dan alleen een saai boekje en dat ook over de geschiedenis van de gemeente Loon op Zand veel te vertellen en vooral te beleven is. Iets wat in de landelijke geschiedenis niet of nauwelijks aandacht krijgt. Met een heuse brandblusoefening zoals dat ook gebeurde tijdens de grote dorpsbrand in 1737 waren de leerlingen actief betrokken bij een onderdeel van de geschiedenis.
Brandblusoefening 1700-1800
Heemkundekring Loon op ‘t Sandt heeft de canon op de website gezet en die is voor iedereen vrij toegankelijk. Op de voorpagina (https://heemkundekringloonoptsandt.nl/) vindt je diverse links die naar de canon verwijzen. De canon is, behalve in te zien, ook te downloaden en te printen, wat wel zo handig is als je ermee aan de slag gaat.